Het millennia oude portret van Nefertiti werd onder verdachte omstandigheden meegenomen naar Berlijn. Daar is het al meer dan honderd jaar. Hoort het eindelijk niet weer terug te gaan naar Egypte?
Het winterpaleis van de Chinese keizer werd vernietigd en de kunstschatten vonden hun weg naar Europa. Nog steeds belanden er regelmatig objecten uit de keizerlijke collectie op de kunstmarkt.
Erik Dijkstra presenteert de documentaireserie op NPO 2
scenario & filmplan: Hanna van Niekerk & Koos de Wilt
regie: Hans Pool
presentatie: Erik Dijkstra
productie Hazazah
Presentator Erik Dijkstra gaat op zoek naar het echte verhaal achter kunstobjecten waar een luchtje aan zit. Hij spreekt met museumdirecteuren, kunstkenners, politici en andere belanghebbenden om erachter te komen of sommige van onze pronkstukken niet terug moeten naar de plek waar ze ooit zijn geroofd.
Erik: ‘Kunst is door de eeuwen heen altijd gebruikt om de macht aan te kleden. De mooiste spullen gaan met de overwinnaar mee naar huis. Roofkunst. Het wordt tijd om dingen terug te geven. Maar wat met de ogen van nu simpel lijkt, is vaak hopeloos veel gecompliceerder. En juist dat maakt Roofkunst zo mateloos fascinerend.’
De Buit is een achtdelige serie over roofkunst door de eeuwen heen. Gedurende oorlogen, revoluties en koloniale bezettingen vonden vaak, zelfs door de staat gesteunde diefstallen plaats. De meest bijzondere pronkstukken werden zegevierend op praalwagens de thuisstad binnen gebracht. De ene keer ging het om een diamant, een andere keer om een volledige tempel die steen voor steen werd afgebroken en elders weer compleet werd opgebouwd. Dan weer een torenhoge obelisk of een enorme goud- en zilverschat. Napoleon liet rooftochten uitvoeren in heel Europa en Noord-Afrika om van het Louvre het museumcentrum van de wereld te maken. Tijdens het kolonialisme werd de geroofde kunst als koloniaal erfgoed beschouwd en dus eigendom van de kolonisator. Maar is al dat erfgoed wel rechtmatig bezit en wie bepaalt dat eigenlijk? Moeten de Europese musea niet een grootscheeps introspectief onderzoek verrichten naar onrechtmatig erfgoed in de collecties? Wat gebeurt er als (westerse) musea proactief voorwerpen gaan teruggeven? Is het vooral een manier om met zichzelf in het reine te komen? Dat is waar de tv-serie Roofkunst over gaat.
In elke aflevering van ‘Roofkunst’ staat een kunstobject centraal dat in een museum in Europa te vinden is. Zo wordt de herkomst onderzocht van het met zilver en robijnen versierde bronzen kanon van de koning van Kandy (Sri Lanka), dat in de collectie van het Rijksmuseum is opgenomen. Een ander voorbeeld is de verentooi van de Azteekse leider Montezuma. Deze ligt in een museum in Wenen, maar veel Mexicanen vinden dat het in hun land thuishoort.
De Elgin Marbles zijn werden onder verdachte omstandigheden meegenomen door de Britten. Maar behoren die niet terug naar de Acopolis?
