'Wat vooral anders is dan vroeger is dat tegenwoordig vrouwen zelf - financieel onafhankelijk - fanatiek verzamelen. Dat is voor mijn moeder af en toe wennen.'
Een ring uitgevoerd in goud en – als je goed kijkt – met een granaten intaglio van een Bacchus-processie met kleine putti’s die op een geit rijden en druivenranken dragen. Aan de achterkant heeft de ring een medaillonvak.
'Onze kunstwerken ga je pas echt waarderen onder de loep.’ Leonore laat een verfijnd en klein zilveren achttiende-eeuwse bloemenmandje met roos geslepen diamanten zien, een subtiel juweel dat niet schreeuwt om aandacht. Inez: ‘Echte liefhebbers zien hoe bijzonder dit is.'
Kunsthandelaren Inez Stodel en haar dochter Leonore van der Waals
‘Met een juweel laat je zien hoe je in het leven staat en van wie je houdt’
De winkel met antieke juwelen bestaat al meer dan vijftig jaar, bijna twintig jaar ervan drijft Inez Stodel de antiekzaak met haar dochter Leonore. Een gesprek over hoe de handel zich heeft ontwikkeld door de tijd heen en hoe die nu is.
Tekst van Koos de Wilt
Leonore van de Waals is de derde generatie in het antiquairgeslacht. Haar grootvader had een algemene antiekhandel in Rotterdam waar hij handelde in meubelen, zilver, glas, ijzer, Delfts, schilderijen en sculpturen, evenals aziatica en etnografica. Later, in 1964 opende hij ook een filiaal in Amsterdam. Zijn dochter Inez werkte voor hem, het liefst met de juwelen: ‘Ik ging altijd met mijn vader mee als hij op juwelenjacht ging ergens in Europa. In 1971 ging ik zelfstandig door met alleen juwelen, kleinere objecten, en ook miniaturen.’ Sinds 2004 is dochter Leonore medefirmant geworden in de winkel: ‘Ik ben mijn werkzame leven begonnen als advocaat. In de advocatuur kwam ik hele leuke mensen tegen, maar het werk paste niet bij mij. Ik hielp mijn moeder al in de winkel en toen ben ik er steeds verder ingerold. Inez gaat meer voor onconventionele en eigenzinnige juwelen, ik ben wat breder geïnteresseerd. Ik wil voor iedereen wat hebben, zonder kwaliteitsstandaarden te verlagen, een juweel kan fantastisch en uniek zijn maar ik wil ook dat het draagbaar is. Sterrenbeeldhangers van Cleef en Cartier zijn heel erg in de mode, maar die zou mijn moeder niet zo snel inkopen. Intaglio’s en cameeën zijn ook populair en die waren ook altijd al Inez’ liefde. Anders mijn moeder laat ik eerder een sieraad restaureren. Ik vraag mijn moeder nog wel vaak om advies.’ Inez kijkt bedenkelijk: ‘Voor wat het waard is. Als ik zeg dat ik het niet zou kopen, dan doe jij het toch, haha.’
Oog voor detail
In de etalage ligt een ring uitgevoerd in goud en – als je goed kijkt – met een granaten intaglio van een Bacchus-processie met kleine putti’s die op een geit rijden en druivenranken dragen. Aan de achterkant heeft de ring een medaillonvak. Het sieraad is nauwelijks te zien tussen de stenen druiven en de afbeelding van de god van de drank. Leonore: ‘De legendarische ontwerper JAR doet dat soms ook. In zijn winkel in de corridor tussen de Place Vendôme en de Rue Saint Honoré in Parijs legt hij soms een parel tussen allemaal chocolaatjes waardoor je de parel nog maar nauwelijks ziet. Maar je wilt natuurlijk wel dat de mensen het bewonderen. Ik loop dus de hele tijd naar buiten om mensen het concept uit te leggen en ze te wijzen op de ring.’
‘Mijn beste klant is een dierenarts uit Los Angeles die ik eigenlijk alleen maar ken via Instagram.’
‘Wat we gemeen hebben is dat we oog hebben voor het detail’, zegt Inez. ‘Voor mensen die graag naar grote schilderijen kijken is het soms heel moeilijk focussen om kleine objecten te zien. Onze kunstwerken ga je pas echt waarderen onder de loep.’ Leonore laat een verfijnd en klein zilveren achttiende-eeuwse bloemenmandje met roos geslepen diamanten zien, een subtiel juweel dat niet schreeuwt om aandacht. Inez: ‘Echte liefhebbers zien hoe bijzonder dit is. Wat ons bindt zijn bijzondere objecten met een bijzonder verhaal. Dat zit ‘m in de techniek die is gebruikt, de geschiedenis en het vakmanschap of het materiaal. Je ziet het in de bewerking van het goud, hoe het glas voor mozaïeken is bewerkt of, hoe cloisonné en champlevé is geëmailleerd en hoe gemmen zijn gesneden. Het kan van alles zijn. Dat is ook wat ons met onze klanten verbindt. En juwelen zijn heel persoonlijk, het is mooi als een juweel een bepaalde symboliek met zich meedraagt, bijvoorbeeld omdat het eeuwen later precies de initialen van twee geliefden bevat of als de drager ervan er een band mee heeft doos de romantische of ‘talismanic’ betekenis. Het gaat om de verbintenis die je hebt met een juweel en hoe dat juweel laat zien hoe je in het leven staat en van wie je houdt.’
Rothschild
Wat is eigenlijk het verschil tussen toen Inez begon en nu? Leonore: ‘Het grote verschil van de huidige markt is dat heel veel digitaal is. De helft wordt tegenwoordig via instagram verkocht. Mensen durven ook via het internet te kopen. Ik laat ze foto’s en filmpjes zien en ze mogen alles terugsturen, maar dat doen ze dan bijna nooit. Bij diamanten en belangrijke edelstenen krijgen klanten een certificaat over de kwaliteit van de stenen en dat biedt ook houvast.’ Uiteraard is het alleen in werkelijkheid te zien hoe de diamant of kleursteen er in echt uitziet en wat de kleur is. Wat niet in een certificaat staat, is het vuur en de visuele uitstraling van de steen.’
‘Als mevrouw de Rothschild in de stad was, dan maakte mijn moeder de etalage roze, haar lievelingskleur.’
Internet heeft zijn voor- en nadelen, volgens Leonore: ‘Corona was commercieel een goede tijd voor ons. Mensen konden niet meer reizen en hadden dus geld over voor juwelen. Daarnaast zijn juwelen een soort kleine ontsnapping aan de werkelijkheid, ze vertellen een verhaal en zijn intrigerend. Niet persé om aan anderen te laten zien, maar om thuis te koesteren. Door het internet komen de meeste klanten ook uit het buitenland, uit Japan, China en vooral uit de VS. Daar laten mensen ook eerder hun juwelen zien dan hier. Ik zou wel willen dat er meer Nederlandse klanten zouden zijn, of klanten uit de buurt, omdat het altijd leuker is als je je klanten in het echt ziet. Een van mijn beste klant is een dierenarts uit Los Angeles die ik eigenlijk alleen maar ken via Instagram. Gelukkig ontmoeten we elke keer als we op de PAN Amsterdam staan wel weer veel nieuwe Nederlandse klanten. Het leuke is dan dat je nooit op het uiterlijk kan inschatten wie wat bij je koopt. De juwelen ontwerper Alexis Bittar bijvoorbeeld is hier in de winkel geweest en ziet er niet uit als iemand die een groot verzamelaar van antieke juwelen is. Soms is het heel zichtbaar wie de klant is. Als mevrouw de Rothschild in de stad was, dan maakte mijn moeder de etalage roze, haar lievelingskleur. Het grappige is dat zij dacht dat de vlaggen die hier op de Nieuwe Spiegelgracht hangen speciaal voor haar werden opgehangen.’
Het gaat om de verbintenis die je hebt met een juweel en hoe dat juweel laat zien hoe je in het leven staat en van wie je houdt.’
Juwelen zijn voor iedereen
We hebben een heel diverse clientèle, aldus Leonore. ‘Iedereen kan een heel verfijnde onafhankelijke juwelensmaak hebben. De vorig jaar overleden drummer van de Rolling Stones kwam regelmatig langs om een mooi juweel te kopen. Alain de Delon heeft hier in de winkel weleens iets gepikt, een mooi sieraad was dat. Ook Flea, de bassist van de Red Hot Chili Peppers, is een echte liefhebber van juwelen. Hij was een paar maanden geleden nog in de winkel. En Harry Styles laat als geen ander zien dat je als man ook wat eigenzinniger mag kleden en sieraden mag dragen. Opvallend is dat tegenwoordig jongens vaak op hun achttiende, als ze klaar zijn met school, niet meer zoals vroeger een zegelring krijgen, maar een mooi gouden kettinkje of een ander sieraad. Wat vooral anders is dan vroeger is dat tegenwoordig vrouwen zelf - financieel onafhankelijk - fanatiek verzamelen. Dat is voor mijn moeder af en toe wennen. Inez heeft mij in haar eentje opgevoed, als sterke, self providing vrouw, maar toen January Jones, bekend van haar rol als Betty Draper in Mad Men, hier met haar PA binnen was, bleef mijn moeder maar met die de jongen praten, alsof hij die ring voor haar zou aanschaffen. Terwijl zij de klant was die iets voor zichzelf zocht.’
[2022]
