Het soulaas van Dante
Jan Six, kunsthandelaar

Dichter Dante Alighieri schrijft het in de eerste zin van zijn Goddelijke Komedie, in de eerste helft van de 14e eeuw, over ‘in het midden van ons leven’. Niet over ik, maar wij. Dat intrigeert mij. Het is een eerste verwijzing naar een collectief idee. Wij Toscanen moeten overleven. Je bent niet iets door jezelf, maar door met wie je in contact bent en waar je vandaan komt. Waar het vervolgens om gaat is dat je je eigen tocht maakt. Ik ben de eerste in de familie die de kunsthandel in ging en kunsthistorisch nadenkt over wat we nu eigenlijk weten. Het is een geheel eigen tocht op weg naar leven en werken met kunst. Daarom ben ik ook, na zes jaar Sotheby’s, verder gegaan en mijn eigen kunsthandel begonnen.

 

'Je bent niet iets door jezelf, maar door met wie je in contact bent en waar je vandaan komt.' 

​

Veel mensen kennen onze familiecollectie door het schilderij van de eerste Jan Six, geschilderd door Rembrandt. Minder mensen weten dat we ooit twee Vermeers in de collectie hadden: Het Straatje en de Melkmeid. Die moesten worden verkocht om de successierechten te kunnen betalen toen een van mijn voorvaders was gestorven. Het bezit was gigantisch, dus de successierechten ook. Die topwerken brachten toen, begin 20ste eeuw, bij lange na niet zo veel op als wat er nu voor betaald wordt.

 

Die topmarkt, met belangrijke werken van belangrijke kunstenaars, is de markt waar de grote veilinghuizen op willen focussen. Ik denk persoonlijk dat je zo op de lange termijn verliest. Wanneer een klant een werk van Rothko, Picasso of een Rembrandt koopt zijn ze meestal klaar met verzamelen. Op een gegeven moment heb je daardoor geen ouderwetse verzamelaars meer met grote collecties van vele kleinere werken en vernietig je de kennis van het kijken naar objecten uit het verleden. Dat zou verschrikkelijk zijn. Met respect voor het verleden krijg je respect voor jezelf en voor de toekomst. Bovendien, mensen die het verleden niet omarmen leven maar één keer. Je leeft dubbel als je ook het verleden beleeft. Ik zie het als een taak om mensen van mijn generatie te enthousiastmeren voor oude meesters. In plaats van een poster van Warhol bij IKEA kun je voor een paar honderd euro al iets leuks uit het verleden in bezit krijgen. 

​

'Mensen die het verleden niet omarmen leven maar één keer. Je leeft dubbel als je ook het verleden beleeft.'

​

Ik heb een terracotta beeld van Dante van de Franse beeldhouwer Albert-Ernest Carrier-Belleuse (1824-1887). Het was aangeboden op de veiling in New York, maar bleef onverkocht. Ik heb het toen als aftersale kunnen kopen en meegenomen in het vliegtuig naar huis. Het is zo’n 19de-eeuwse overgeromantiseerde kitscherige Dante met laurierkrans en norse blik. Voor mij betekent het beeld heel veel. Ik nam het als handbagage mee en stewardessen maakten in de overhead locker een soort bedje voor de kop. Het was mijn eerste reis met Dante. ‘Wat moet je ermee?’, zei mijn vriendin toen ik ermee thuiskwam. Maar ik voelde dat het beeld met mij ging leven. 

 

'Minder mensen weten dat we ooit twee Vermeers in de collectie hadden: Het Straatje en de Melkmeid. Die moesten worden verkocht om de successierechten te kunnen betalen.'

​

Dante wist precies wat hij wilde. Hij wilde terug naar Florence, maar moest voortdurend zoeken naar manieren om het te bereiken. Dat intrigeert mij buitengewoon. Ik moet iets met die kunst en blijf er voortdurend omheen dartelen op zoek naar mijn eigen pad. Dante geeft een soort soelaas. Je moet doorwandelen, zegt hij. Als je precies weet wat je wilt en er direct op af kunt lopen, is het weg, is het over. Dante leert je dat het niet gaat om het einddoel, maar de weg ernaar toe. Vertrouw op je reis, wandel maar door.

​