‘In New York doe je zaken
met de snelle jongens’
Miety Heiden, Sotheby's New York

Eten kan nog net voor ze op het vliegtuig stapt om op bezoek te gaan bij een verzamelaar in Tokio. Een diner bij Sant Ambreous op Madison Avenue, stelt ze voor, niet ver van Sotheby’s en de plek met een roemruchte geschiedenis als het gaat om de kunstmarkt. ‘De beroemde Leo Castelli kwam hier in de jaren zestig al dagelijks om zijn deals te beklinken. En nog steeds komen hier de nieuwe spelers in de kunstwereld hier hun gezicht laten zien. Vaak nogal luidruchtig, zodat er geen misverstand kan bestaan dat ze er zijn.’ Miety Heiden stapt vanuit een Yellow Cab gehaast het restaurant binnen in een stoer en tegelijkertijd elegant mantelpakje. Ze geeft drie zoenen, op z’n Nederlands en draagt op haar schouders een enorme tas vol presentatiemateriaal voor Tokio. Helpen hoeft niet, ze draagt het zelf naar de tafel.

‘De grootste markt is voor ons is nog steeds de Amerikaanse markt. Zeker hier in dit deel van New York is de welvaart ongekend en de budgetten onbeperkt.’

‘De kunstmarkt aan de top lijkt onverzadigbaar’, zegt Heiden, verantwoordelijk voor Sotheby’s voor de post-war kunst in de West Coast van Amerika en Azië. ‘Nu de Europeanen de bodem van hun broekzakken hebben gevoeld, wordt het gat moeiteloos opgevuld door vermogende Mexicanen en Brazilianen. De Russen en Chinezen zijn een paar jaar geleden al op de markt gekomen. Maar de grootste markt is voor ons is nog steeds de Amerikaanse markt. Zeker hier in dit deel van New York is de welvaart ongekend en de budgetten onbeperkt.’ Heiden houdt zich bezig met de kunst die de afgelopen tijd het ene record na andere breekt ‘Het duurst zijn natuurlijk de A Rembrandts, maar die komen niet meer op de markt’, legt Heiden uit. ‘Een A Warhol brengt minder op, slechts enkele tientallen miljoenen, maar die zijn er nog, zij het beperkt en vaak hier te vinden aan een van de wanden van Park Avenue of de straten eromheen’. Ze woont in het jonge en hippe SoHo en werkt hier een paar straten verder, op York Avenue in het veelal bejaarde en zeer vermogende Upper East deel. Hier staat ook het enorme, blinkende New York vestiging van Sotheby’s.

‘Het klinkt allemaal mooi, maar dat is het natuurlijk niet altijd. Je verdient hier goed, maar het leven hier is ook heel duur.’

Anders dan haar vrienden op de middelbare school ging ze niet een standaard rechten- of economiestudie doen met een corpslidmaatschap eraan geplakt. Ze wilde iets anders: kunstgeschiedenis. Na haar studie ging ze eerst bij veilinghuis Glerum werken, om vervolgens op haar 27e carrière te maken bij het veilinghuis Sotheby’s. Vanaf 1997 eerst in Amsterdam en vervolgens via Londen en Singapore in New York. In 2010 was ze nog even in Amsterdam om de Peter Stuijvesant te helpen organiseren, een veiling die de hoogste omzet ooit in Nederland zou worden: 13,6 miljoen dollar. Vaak zit ze in vliegtuigen op weg van een verzamelaar naar een veiling ergens anders in de wereld. New York, kunst, mooie hotels, business class vliegen, omgaan met de rijken der aarde en ook nog eens goed verdienen – mooi werk? Heiden: ‘Het klinkt allemaal mooi, maar dat is het natuurlijk niet altijd. Je verdient hier goed, maar het leven hier is ook heel duur. Bovendien, ik ben vaak hondsmoe en beland vaak van de ene jetlag in de andere. De adrenaline houd me vaak op de been. En ik vind kunst ook nog steeds fantastisch om mee te werken!’

Miety heeft een neus ontwikkeld voor waar er sprake is van één of meerdere van de drie d’s: death, divorse of debt.

Heiden haalt een gelikte presentatie uit haar tas die bedoeld is voor de klant in Japan. Het laat zien wat Sotheby’s allemaal te bieden heeft en welke miljoenen het bedrijf voor de klanten kan binnenslepen. ‘Het probleem is niet zozeer om kopende klanten te vinden, als wel om goede kunst te vinden om te veilen. Want alleen voor de top wordt de hoofdprijs betaald.’ Om die te vinden heeft Miety een neus ontwikkeld voor waar er sprake is van één of meerdere van de drie d’s: death, divorse of debt. ‘Alleen dan willen mensen hun topwerken verkopen. Die mensen hebben cash nodig. Voor de anderen is cash alleen maar lastig. Je kunt je geld veel beter hebben in assets hebben die een min of meer veilige belegging zijn. De bovenkant van de contemporary art markt bijvoorbeeld.’ Hoe lang dat goed blijft gaan? ‘Dat weet niemand. Het is steeds weer uitkijken naar de veilingen in Londen en New York. Maar ik maak me geen zorgen. Er is heel veel geld in de wereld en niet meer op één plaats. Er zijn heel veel vermogende mensen in de wereld met deep pockets en die zijn niet conjunctuurgevoelig.’

Al zeven jaar heeft Miety het volgehouden mee te doen in de premier league van het internationale veilingwezen hier in New York. ‘Ik merk dat Amerikanen en ook Aziaten het leuk vinden dat ik Europees ben, het continent van de beschaving. Maar hier gebeurt het. De druk om te presteren is hier in New York enorm, maar ik denk altijd: wat heb ik nou eigenlijk te verliezen? Als het mis gaat, kan ik altijd terug naar Nederland. En dan heb ik dit tenminste meegemaakt. Ik hou heel erg van het spel en van de competitie en ik vind het geweldig zaken te doen met de snelle jongens met wie je hier dagelijks te maken hebt in de contemporary art markt. Veel hedge funds jongens en handelaren voor wie kunst in de eerste plaats gaat om status en om macht. Pas in de laatste plaats gaat het om de liefde voor kunst. Met die mannen praat je ook nooit uitgebreid over kunst. Opschieten is het altijd. Ik behoor niet tot hun wereld, maar ik kan goed opschieten met die mannen. Ik spreek hun taal.’